ضرب المثل دشتیاتی

«بوجیک پارسالی،گول بوجیک امسالی میّت»

Boujik parsali,gul boujik omsali miyet

این ضرب المثل زمانی کاربرد دارد که شخص کوچکتری در برابر شخص بزرگتر از خودش زیرکی وزرنگی به خرج دهد

 

شعر محلی دشتیاتی

چکه حرفت خشن از دل شنیدن
اگه نازاکنی نازت کشیدن
او وختی که خرامون ره می رفتی
خرامون رفتنت جا داره دیدن

شعر از :آقای سید اسماعیل بهزادی

 

 

تو بر مو نیسی و چهشی مو ترن
دلم واریسی و چهشی مو ترن
بهار بی تو مث زمسو نخوشن
همیچی پیسی و چهشی مو ترن

شعــــــــــر از:آقای مهدی شیخیانی

کلمات محلی شهرستان دشتی

1-وَرتو :از عهده چیزی بر آمدن

2-فیت :فوت کردن

3-مِل کی :نوعی کفش نخی

4-گِلَم پو :شلخته

5-خوناحشت :سروصدا کردن

6-شی دِلُم می زِند :حالت تهوع داشتن

7-دیمیــت :درخت نخل

8-نو شو هایــه :نشان بده

9-مُل :گردن

10-خِنگ :کسی که درجه هوش پایینی دارد

11-شیلیته :کسی که زیاد حرف می زند وحرف هایش نیز،عاقلانه نباشد

عمارت شیرینه در شهرستان دشتی

عمارت شیرینه در محلی موسوم به همین نام در دل کوه و در 5 کیلومتری شرق خورموج احداث گردیده عمارت شیرینه توسط محمد خان دشتی بنا نهاده شده و با توجه به اینکه سرچشمه آب شیرینی در کنار عمارت قرار داشت مشهور به عمارت شیرینه گردید. قدمت این بنا به صد سال می رسد. پس از فوت محمد خان این بنا فروخته شد به شیخ عبدالله حاجیانی و بعد از ایشان مالکین به ترتیب عبارتند از : غلامی حاج حیدر مظفری صالح احمدی که نهایتاً با توجه به اینکه چاههای عمیق و تلمبه خانه اداره آب در کنار عمارت قرار داشت توسط سازمان مزبور خریداری گردید. عمارت شیرینه دارای دو طبقه بوده و از مصالح سنگ و گچ ساخته شده است. طبقه زیرین به دو بخش تقسیم می شود بخش مرکزی که به صورت یک سالن به ابعاد 24 متر مربع است درگاههای به شکل هلالی به طور قرینه در دیوارهای شرقی و غربی ایجاد کرده اند که از طریق این درگاهها به دهلیزی که به صورت کمربندی تمام سالن را دور میزند راه پیدا می کند. سالن مرکزی در مجموع 8 درگاه قوسی شکل دارد که به دهلیز ار تباط پیدا می کند. دالان مجاور سالن دارای 3 متر عرض و 6 دریچه نور گیر به صورت قرینه در سقف آن ایجاد کرده اند که نور لازم را در این بخش تامین کرده است. ورودی دهلیز با سه پله به داخل بنا راه داشته و در جانب غربی دهلیز ایجاد شده است. طبقه دوم که در حقیقت شاه نشی می باشد دارای تزئینات و الحاقات مخصوص به خود می باشد و در این قسمت قرینه سازی و تعادل و همچنین منظر سازی بسیار ماهرانه و استادانه بکار بسته شده مخصوصاً در شاه نشین مقرنس کاری و کاربندی و قرینه سازی در هلالی های گچبری بخوبی بکار گرفته شده است عوامل تزئینی این بنا علاوه بر کاربندی ها و قاب های تزئینی زیر قوس های سقف و همچنین طاقنما های تزئینی و طاقچه های متعدد که به صورت قرینه در دیوارهای جانبی شاه نشین بکار گرفته شده از انواع بدیع طاق و طاقنما از جمله کلمبو که مخصوص آب انبارها و کاروانسراهاست در این بنا بکار رفته است. همچنین پوشش درگاهها به صورت چپیله نیز از دیگر عوامل بارز این بنا است. طاق بین تویزه ها ترکیبی از خوانچه پوش است که مشابه آن را در مسجد جامع یزد و خانه سوکیاسیان اصفهان می بینیم.